بررسی مسائل اجتماعی و فکری در سه رمان از آثار احمد محمود

ادبیات به ویژه ادبیات داستانی مانند هر پدیده ی فرهنگی دیگر، ساختار بنیادین جامعه را به تصویر می کشد. داستان نویسان متعهد، زبان گویا و چشم بیدار زمانه هستند که واقعیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را در آثار خود انعکاس می دهند. جامعه شناسی ادبیات یکی از نوین ترین روش هایی است که به بررسی واقعیات منعکس شده در آثار ادبی با استفاده از مبانی و اصول دو رشته ی ادبیات و جامعه شناسی می پردازد، این روش که روشنگر ابعادی از جامعه شناسی ادبی است، پیشینه ی زیادی در ایران ندارد. با توجه به این امر و توجه به این نکته که تعدادی از آثار ادبی اعم از منظوم و منثور از دیدگاه جامعه شناسی مورد بررسی قرار گرفته اند، در این پژوهش به بررسی مسائل اجتماعی و فرهنگی در منتخب آثار احمد محمود پرداخته ایم. مسائلی از قبیل جنگ و آثار و عوارض مثبت و منفی آن، ناهنجاری های اجتماعی از قبیل قتل، سرقت، خشونت علیه زنان، اعتیاد، الکلیسم، خودکشی، انحرافات جنسی، و علل این ناهنجاری ها که فقر در راس آن قرار دارد، و همچنین جرائم قشر مرفه که جرائم یقه سفید ها نام دارد و نیز آداب و رسوم مردم دیار جنوب که در آثار احمد محمود مطرح هستند؛ موضوع پژوهش ما را تشکیل می دهد. در این رساله نگارنده فصلی را به جامعه شناسی ادبیات اختصاص داده و سپس توضیحاتی درباره ی ادبیات داستانی آورده و پس از پرداختن به ادبیات دفاع مقدس و همچنین مقوله ی فرهنگ، فصلی را به زندگی و آثار احمد محمود اختصاص داده و سپس به بررسی مسائل اجتماعی در منتخب آثار او در سه فصل جداگانه پرداخته است.